Acetylocholina – co warto o niej wiedzieć?

Czy zdarzyło Ci się kiedyś zapomnieć, co trzeba było zrobić w kuchni? Albo przeczytać stronę książki i nie mieć pojęcia, co właśnie się przeczytało? Spokojnie – każdemu z nas czasem to się przydarza. Ale jeśli takie sytuacje stają się codziennością, warto przyjrzeć się bliżej temu, co dzieje się w Twoim mózgu, a ściślej mówiąc acetylochoninie. Ten neuroprzekaźnik to coś w rodzaju wewnętrznego systemu komunikacji – odpowiada nie tylko za pamięć i koncentrację, ale też za ruchy mięśni, procesy uczenia się, a nawet nastrój. Brzmi jak ktoś, kogo zdecydowanie warto mieć po swojej stronie, prawda?

Czym jest acetylocholina?

Acetylocholina (ACh) to związek chemiczny, który jednym z najważniejszych neuroprzekaźników, gdyż przekazuje on sygnały między komórkami nerwowymi. Jako jeden z pierwszych odkrytych neuroprzekaźników, odgrywa kluczową rolę w całym układzie nerwowym – zarówno tym centralnym, czyli mózgu, jak i obwodowym, czyli ciele. Jej działanie można porównać do kuriera – transportuje wiadomości między neuronami, co z kolei pozwala uruchamiać procesy myślowe, skupiać się i koordynować ruchy.

Jeśli odczuwasz tzw. “mgłę mózgową”, trudniej Ci się skupić albo szybciej się rozpraszasz – przyczyną może być właśnie niski poziom acetylocholiny.

Receptory nikotynowe

Aby acetylocholina mogła działać, potrzebuje “drzwi”, przez które jej sygnał dostanie się do komórki i właśnie taką rolę pełnią receptory nikotynowe. Można je porównać do bram jonowych, które otwierają się na sygnał, czyli obecność acetylocholiny i wpuszczają do środka konkretne jony, głównie sód i potas. Efekt? Szybkie pobudzenie komórki nerwowej lub mięśniowej i błyskawiczna reakcja, np. skurcz mięśnia.

Receptory nikotynowe znajdziesz m.in. w połączeniach nerwowo-mięśniowych, czyli tam, gdzie ciało dostaje sygnał: “działaj!”, ale też w mózgu. To właśnie tam biorą udział w procesach związanych z pamięcią, uczeniem się i skupieniem uwagi. Kiedy ich działanie jest zaburzone, może to wpływać na funkcjonowanie poznawcze, a nawet wiązać się z chorobami neurodegeneracyjnymi, jak choroba Alzheimer.

Objawy niedoboru acetylocholiny – na co warto zwrócić uwagę?

Nie musisz robić skomplikowanych badań, by zauważyć, że coś jest nie tak. Oto kilka objawów, które mogą świadczyć o niedoborze acetylocholiny:

• problemy z pamięcią, np. zapominanie, gdzie zostawiłaś klucze, jak miał na imię nowy kolega z pracy,
• trudności z koncentracją i skupieniem uwagi,
• “mgła mózgowa”, czyli uczucie rozkojarzenia, spowolnienia, jakby mózg działał na zwolnionych obrotach,
• trudności z przyswajaniem nowych informacji,
• w skrajnych przypadkach: zmniejszenie sprawności ruchowej.

Nie chodzi o to, by teraz panikować z powodu jednego zapomnianego hasła do portalu streamingowego, ale jeśli zauważysz, że trudności się powtarzają i stają się uciążliwe, warto poszukać przyczyny. 

Jak naturalnie wspierać poziom acetylocholiny?

Tutaj wkraczamy w temat, który bardzo lubimy, czyli naturalne metody wspierania pracy mózgu. I choć suplementacja może pomóc – o niej za chwilę, zacznijmy od podstaw:

• Zdrowa dieta: Zdrowa dieta to podstawa dobrego samopoczucia. Jeśli odczuwamy jakiekolwiek problemy, czy związane z pracą mózgu, czy z funkcjonowaniem ciała, powinniśmy przyjrzeć się temu co jemy. Komponujmy pełnowartościowe, zbilansowane posiłki, a unikajmy ciężkich, smażonych potraw, wysokoprzetworzonej żywności, a także głodówkowych postów, bo żadna skrajność nie jest dobra. Jeśli chcemy wesprzeć acetylochoninę wybierajmy produkty szczególnie bogate w cholinę (witaminę B4). Znajdziesz ją m.in. w jajkach, wątróbce, nasionach słonecznika czy soi.
• Sen:  Podczas snu mózg się regeneruje, a poziom neuroprzekaźników się wyrównuje, dlatego jest on tak ważny dla codziennego prawidłowego funkcjonowania.
• Aktywność fizyczna: Ruch stymuluje wydzielanie acetylocholiny i poprawia zdolności poznawcze, dlatego nie powinno się go pomijać w swoim planie dnia. Spokojnie, nie musisz od razu biegać maratonów czy uczestniczyć w triatlonach, bo nawet drobne aktywności mogą przynieść ogromne korzyści w tej sferze – wróć z pracy spacerem, zamiast autobusem, wybierz schody zamiast windy, zrób sobie rowerową wycieczkę za miasto.
• Redukcja stresu: Przewlekły stres potrafi zdziesiątkować poziom neuroprzekaźników, a nie ma co się oszukiwać – dzisiejszy pęd życia potrafi nas stresować na każdym kroku. Warto więc nauczyć się metod relaksacji – medytacja, techniki świadomego oddychania, relaksująca kąpiel z olejkami, czy jakakolwiek inna aktywność, która pozwoli Ci odprężyć.

Grzyby, które kocha Twój mózg, czyli Lion’s Mane i nie tylko

Będąc przy prawidłowym funkcjonowaniu mózgu, trudno nie wspomnieć o naszych grzybowych sojusznikach. Lion’s Mane, czyli soplówka jeżowata, to prawdziwa gwiazda, jeśli chodzi o wspieranie funkcji poznawczych. Badania wskazują, że może być ona pomocna w regeneracji, ochronie i wsparciu neuronów. Regularne stosowanie Lion’s Mane bywa łączone z poprawą pamięci, koncentracji i nastroju. Jeśli więc chcesz naturalnie wesprzeć swój układ nerwowy to właśnie suplement z tym grzybem warto mieć na swojej półce.

Ale nie tylko on działa nootropowo. Cordyceps, Reishi czy Shiitake również wpływają korzystnie na pracę mózgu, chociaż każdy w inny sposób – jedne wspierają odporność, inne regulują nastrój czy poprawiają jakość snu.

Suplementacja – kiedy warto po nią sięgnąć?

Jeśli czujesz, że mimo zdrowego stylu życia dalej zmagasz się z rozkojarzeniem, warto wesprzeć się odpowiednim suplementem. Jeśli szukasz czegoś, co wspomoże Twoją pamięć i zdolność uczenia się w naszej ofercie znajdziesz Lion’s Mane Focus, który zostały stworzone z myślą o osobach takich jak Ty – wielozadaniowych, aktywnych, ale jednocześnie zmęczonych przebodźcowaniem i wiecznym “listą rzeczy do zrobienia”.

Pamiętaj – nie chodzi o to, by “naprawiać się” za pomocą suplementu. Chodzi o mądre wspieranie ciała i umysłu wtedy, gdy potrzebujesz dodatkowego zastrzyku energii poznawczej.

Podejście holistyczne, czyli jak zadbać o swój mózg naprawdę dobrze

Acetylocholina to tylko jeden z wielu neuroprzekaźników, ale od niej często wszystko się zaczyna. Jeśli chcesz zadbać o zdrowie swojego mózgu w sposób naprawdę holistyczny, nie skupiaj się tylko na jednym aspekcie. Dieta, sen, ruch, emocje, środowisko, naturalne suplementy i grzyby funkcjonalne – to wszystko tworzy system naczyń połączonych.

Źródła:

1. Sarter, M., Bruno, J. P. (1997). Cognitive functions of cortical acetylcholine: Toward a unifying hypothesis. Brain Research Reviews, 23(1-2), 28–46.
2.  Mori, K., Obara, Y., Moriya, T., Inatomi, S., & Nakahata, N. (2009). Effects of Hericium erinaceus on amyloid β(25–35) peptide-induced learning and memory deficits in mice. Biomedical Research, 30(1), 71–76.
3. Zhang, Z., Lv, G., Pan, H., Pandey, A., He, W., Fan, L., … & Li, Y. (2016). Hericium erinaceus mycelium and its isolated erinacine A promote neurite outgrowth and activate TrkA signaling pathway in PC12 cells. International Journal of Molecular Sciences, 17(3), 405.
4.  Kennedy, D. O., & Scholey, A. B. (2006). The psychopharmacology of European herbs with cognition-enhancing properties. Current Pharmaceutical Design, 12(35), 4613–4623.